Çukobirlik, Çukurova bölgesinde pamuk üreticilerinin ürünlerini değerlendirmek ve üreticiye destek sağlamak amacı ile 15.10.1940 yılında 2834sayılı Tarım Satış Kooperatifleri Yasası’na göre; Adana, Ceyhan ve Tarsus Tarım Satış Kooperatifleri’nin bir araya gelerek, 275 ortakla oluşturdukları bir Kooperatifler Birliği’dir.

Kuruluşundan sonra büyümesini sürdüren Çukobirlik 30.04.1985 tarihinde yürürlüğe giren 3186 sayılı yasaya göre yeniden yapılandı. Merkezi Mersin’de bulunan ve kısa adı “Yerfiskobirlik” olan Yerfıstığı Tarım Satış Kooperatifleri Birliği, 3186 sayılı yasanın verdiği yetkiye dayanılarak bakanlık talimatları çerçevesinde 01.07.1989 tarihinde Çukobirlik ile birleştirilmiştir. Kurum; faaliyet alanına kütlü pamuğun yanı sıra yer fıstığı ve soya fasulyesinin de dahil edilmesiyle “Çukurova Pamuk, Yerfıstığı ve Yağlı Tohumlar Tarım Satış Kooperatifleri Birliği” ünvanını aldı.

16 Haziran 2000 tarihinde ise; Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren “4572 Sayılı yeni Tarım Satış Kooperatifi ve Birlikleri” Kanunu ile özerk yapıya kavuştu. 20 Mayıs 2001 tarihinde Genel Müdürlük Bereket salonunda yapılan “İntibak Genel Kurulunda, 4572 Sayılı Kanun çerçevesinde hazırlanan yeni Ana Sözleşme’ye intibak edilmesi, oy birliğiyle kabul edildi.

Çukobirlik bugün 10 ili kapsayan bir alanda 36 Kooperatifi ile yaklaşık 36.064 üretici ortağına hizmet vermektedir. Çukobirlik, alımını yaptığı ürün yelpazesine Birlik Genel Kurullarında alınan kararlar ile 2004/2005 kampanyasından itibaren ayçiçeğini, 2006/2007 kampanyasından itibaren de kanolayı dahil etti.

Bağlı kooperatifleri aracılığı ile aldığı pamuğu kendi tesislerinde işleyen Çukobirlik’in 4 sawgın, 3 rollergin prese işletmesi, ayrıca Adana-Mersin karayolunun 19. kilometresinde kurulu yağ fabrikası ile buna bağlı faaliyet gösteren Ceyhan’da kurulu yağ fabrikası vardır. Çukobirlik’in amacı; ekimden satıma kadar her aşamada ortaklarına hizmet vermektir. Birlik; ortaklarının pamuğunu, soyasını, ayçiçeğini, kanolasını satın alarak onları serbest piyasa koşullarında haksız rekabetten korur. Aynı zamanda zirai ilaç, zirai gübre ve tohumluk gibi ayni destek sağlar.

Çukobirlik’in halen faaliyet gösteren tesisleri şunlardır: 

SAWGIN TESİSİLERİ:

Antakya, Ceyhan,  Şanlıurfa ve Yemişli olmak üzere 4 Sawgın tesisi vardır.

ROLLERGİN TESİSLERİ:

Adıyaman, Diyarbakır, Akçakale Kooperatifleri bünyesinde olmak üzere 3 adet Rollergin tesisi mevcuttur.

MERKEZ YAĞ FABRİKASI:

1975 –1976 kampanya döneminde faaliyete geçen, modern ekstraksiyon sistemi ile çiğit, ayçiçeği ve soya işleyebilen fabrika, günlük 200 ton, yıllık120 bin ton üretim kapasitesindedir. Depolama kapasitesi 18.000 ton olanfabrikada yan ürün olarak sabun, atık ürün olarak da yem sanayiinde kullanılan küspe elde edilmektedir. Ceyhan Yağ Fabrikası da, bu fabrikaya bağlı olarak faaliyetini sürdürmektedir.